သုံးလြန္းတင္ႏွင့္ ဟင္းေလး

(သံုး)

ေျပာင္းဆန္သည္ ၾကမ္းတမ္းလွေခ်၏။ ေျပာင္းထမင္းကို စားရသည္မွာ လည္ေခ်ာင္းကို ထယ္ထိုးဆင္းသြားသည္ဟုပင္ ဆိုစမွတ္ျပဳၾက၏။ ငစိန္ဆန္သည္လည္း ဆန္ထဲတြင္ အၾကမ္းတမ္းဆုံး အမ်ိဳးအစားဟု ဆိုရေပမည္။ ပဲေနာက္စိမ္း၊ ပဲလြန္းႏွင့္ ပဲယဥ္းတို႕သည္လည္း ဖြယ္တယ္တယ္ပင္။ အေစးဘက္တြင္ မပါ။ အၾကမ္းဘက္တြင္ ႏြယ္ေနေပသည္။ သို႕ေသာ္ အခ်ိဳးက် ေပါင္းစပ္လိုက္ေသာအခါ တမ်ိဳးစီ၌ မူလကရွိေနေသာ အၾကမ္းစြမ္းရည္မ်ား ယုတ္ေလ်ာ့သြားေလေတာ့သည္။ အေနေတာ္ စားေကာင္း႐ုံ ျဖစ္လာ၏။ သုံးမ်ိဳးေပါင္းစပ္ထားသျဖင့္ သုံးလုံးတင္ထမင္းဟု ေခၚသည္။ ဆီႏွင့္ဆားကို အေနေတာ္ အေဖာ္ျပဳလိုက္ပါလွ်င္ ဟင္းပင္မလိုေတာ့။ ဆရာမုန္းအတြက္ သူ႕ခ်ည္းပင္ ထမင္းျမိန္လွသည္။

ေပါင္းစည္းမႈ၏ အာနိသင္ေပတည္း။
ေတာင္က လာမွ..... မိုး၊
ေဒါင္ေဒါင္ျမည္မွ..... အိုး၊
သုံးလြန္းတင္မွ..... ၾကိဳး ဟူ၍ ဆို႐ိုးစကားရွိခဲ့သည္။ ၾကိဳးတေခ်ာင္း ျဖစ္ေပၚလာေစႏိုင္ေသာ အရင္းခံအင္အားကေလးမ်ားကို ၾကည့္ပါ။ ဘာမွ်စြမ္းရည္မရွိ။ ပိုက္ဆံေလွ်ာ္တမွ်င္၊ သင္ၾကိဳးတေခ်ာင္း၊ ထန္းဖုံးဆံတစ၊ သမန္းျမက္တေခ်ာင္း၊ တခုစီသည္ ေျပာပေလာက္ေအာင္ ခိုင္ခံ့မႈမရွိ။ ၎တို႕ကို ေပါင္းစည္းက်စ္လိမ္လိုက္ေသာအခါ ၾကိဳးတေခ်ာင္းျဖစ္လာေတာ့သည္။ ဆင္ကိုပင္ ခ်ည္ႏိုင္ေပ၏။

သုံးလြန္းတင္ၾကိဳးကို အမွီျပဳ၍ မွည့္ေခၚထားသည့္ သုံးလြန္းတင္ထမင္းမွာမူ ေပါင္းစည္းမႈအင္အားေၾကာင့္ အၾကမ္းစြမ္းရည္မ်ား ပေပ်ာက္သြားျပီး အႏုစြမ္းရည္သစ္ ျဖစ္ေပၚလာသည္။ စားေကာင္းသည့္ အရသာ ထပ္မံတိုးလာေပေသး၏။

ဟင္းေလးသည္လည္း ထိုနည္းတူပင္။
စြန္႕ပစ္ရေတာ့မည့္ ဟင္းက်န္မ်ားကို စုစည္းက်ိဳခ်က္ရာမွ ျဖစ္ေပၚလာသည့္ ဟင္းတခြက္ေပတည္း။ စဥ္းစားၾကည့္လွ်င္ စားခ်င္ဖြယ္ပင္ မရွိေခ်။ အလႉအတန္း၊ ဘုရားဆြမ္းခ်၊ အသုဘဆြမ္းသြတ္ စသည့္ သာေရးနာေရးမ်ား ၾကဳံလာရလွ်င္ ဘုန္းေတာ္ၾကီးေက်ာင္းမ်ားအတြက္ စားမကုန္ေလာက္ေအာင္ပင္ ဆြမ္းမ်ား၊ ဟင္းမ်ား အလွ်ံပယ္ ေပါတတ္ေခ်သည္။ ဆြမ္းမ်ားကို သြန္ပစ္ရမည့္အစား ထမင္းေျခာက္လွမ္းသည္။ ရွားပါးသည့္အခါ ဆန္ပမာ ခ်က္စားႏိုင္သည္။ ဟင္းက်န္မ်ားတြင္လည္း သိုးတတ္ေသာဟင္းႏွင့္ မသိုးႏိုင္ေသာဟင္းဟူ၍ ႏွစ္မ်ိဳးေတြ႕ရမည္ ျဖစ္သည္။ မည္သို႕ဆိုေစ တညထက္ပိုသိပ္၍ မေကာင္းတတ္ေခ်။ မသိုးေသာ္လည္း မစားသင့္ျပီ။

ထိုသြန္ပစ္ရမည့္ ဟင္းမ်ားကို စုေပါင္း၍ အိုးၾကီးထဲတြင္ ထည့္သည္။ ဝက္၊ ၾကက္၊ အမဲလည္းပါသည္။ သရက္ခ်ဥ္၊ ပဲခ်ဥ္၊ ႏွမ္းဖတ္ခ်ဥ္တို႕လည္း ပါသည္။ င႐ုတ္သီးေၾကာ္၊ ခ်ဥ္ေပါင္ရြက္ခ်က္၊ ငါးေျခာက္ေၾကာ္တို႕လည္းပါသည္။ ကဆစ္သီးခ်က္၊ မိႈဟင္း၊ မွ်စ္သုတ္စသည့္ ေသာင္းေျပာင္းေထြလာ ပါခ်င္သည့္ဟင္းလည္း ပါတတ္ေလသည္။ ရရာ က်န္ရာဟင္းမ်ားကို ရြက္အိုးပမာဏရွိသည့္ ေျမအိုးၾကီးထဲတြင္ စုေပါင္းေရာထည့္ျပီး မီးနည္းနည္းျဖင့္ လႈံေတာ့သည္။

ဒန္အိုး၊ ေၾကးအိုးစသည့္ သတၱဳအိုးမ်ားကို သုံးေလ့မရွိၾက။ သတၱဳဓာတ္ႏွင့္ ဟင္းမ်ိဳးစုံ ေတြ႕ထိေပါင္းဆုံျပီး မတည့္ေသာဓာတ္မ်ား ျဖစ္ေပၚလာကာ ဝမ္းေလွ်ာတတ္သည္ဆို၏။ သတိထားျပီး ေရွာင္ၾကေလသည္။ ထိုဟင္းေလးအိုးၾကီးကို မီးဖိုနားတြင္ ထားေတာ့သည္။ အခြင့္အခါသင့္တိုင္း မီးဖိုေပၚတင္၍ လႈံရသည္။ ေန႕စဥ္က်န္သည့္ဟင္းမ်ားကိုလည္း ထပ္၍ ထပ္၍ ထည့္သည္။ ေရကုန္လွ်င္ ေရစြက္ေပးသည္။ အျမဲပူေနသျဖင့္ သိုးခ်ိန္မရွိ။ သိုးေစဦးေတာ့ စားခ်ိန္တြင္ ပြက္ပြက္ဆူေအာင္ ေႏြးေပးေလ့ရွိသျဖင့္ ေရာဂါပိုးမ်ား လုံးဝမဝင္ေရာက္ႏိုင္။

ဟင္းေလးအိုး စတင္တည္စ တရက္ ႏွစ္ရက္တြင္မူ ေျပာေလာက္ေအာင္ အရသာ မေတြ႕ေသး။ စုေပါင္းထားေသာ ဟင္းတမ်ိဳးစီ၏ စြမ္းအင္မ်ား မမွိန္ေသးဟု ဆိုၾကသည္။ ေနာင္တြင္မူ ၾကာေလ ေကာင္းေလ။ ေဟာင္းေလ သစ္ေလ။ ဟင္းေလးသည္ အိုမွ ပို၍ စားေကာင္းေလသည္။ စပ္သည္ဟုလည္း မဆိုသာ။ ခ်ဥ္သည္ဟုလည္း မေျပာႏိုင္။ ဆိမ့္သည္ဟုလည္း သတ္မွတ္၍မရ။ ငန္သည္ဟုလည္း ေျပာ၍မျဖစ္။ ဖန္သည့္ေဘာင္ထဲမွာလည္း မဝင္။ တခုေတာ့ ေျပာႏိုင္သည္။ ေလးေလးပင္ပင္ႏွင့္ ထူးျခားေသာ အရသာေတာ့ ရွိသည္။

ေက်ာင္းသားတို႕သည္ မ'တရာသားမ်ား ျဖစ္၏။ အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာ မိသားစု၏ အုပ္ထိန္းမႈမ်ားႏွင့္ ပတ္ဝန္းက်င္တို႕ကလည္း အေတာ္အသင့္ ပုံသြန္းျပဳျပင္ေပးလိုက္ေသးသည္။ ပုံစံအမ်ိဳးမ်ိဳး မူလတန္းေက်ာင္းသို႕ ေရာက္လာၾကသည္။ ဉာဏ္ထက္သူလည္းပါမည္။ မွန္တမ္းရွိသူလည္း ပါမည္။ ထိုင္းမိႈင္းေလးလံသူတို႕လည္း ေရာက္လာၾကမည္။ ရဲတင္းလြန္းေသာ ကေလး၊ ေၾကာက္ရြံ႕၍ လူထဲသို႕ မဝင္ရဲေသာကေလး၊ အရာရာတြင္ အႏိုင္ယူလိုေသာကေလး၊ စိတ္အားငယ္တတ္ေသာကေလး၊ က်န္းမာသန္စြမ္းေသာကေလး၊ က်န္းမာေရး ခ်ိဳ႕တဲ့သည့္ ကေလး စသည္ စသည္ျဖင့္ စုံတကာေစ့ေအာင္ ပါၾကမည္ ျဖစ္သည္။

ေက်ာင္းသည္ မတူညီၾကေသာ ကေလးတို႕ လာေရာက္စုေပါင္းသည့္ ဌာနဟု ဆိုႏိုင္ေပသည္။ တဖန္ တူညီေသာ ပညာရပ္၊ တူညီေသာ စြမ္းအင္ႏွင့္ တူညီေသာ စာရိတၱတို႕ျဖင့္ ပုံသြန္း ေမြးထုတ္ရာ ဌာနလည္း ျဖစ္ေပသည္။ ဆရာမုန္းသည္ ၾကံၾကံဖန္ဖန္ပင္ မိမိေက်ာင္းသားမ်ားႏွင့္ ဟင္းေလးအိုးကို ႏိႈင္းယွဥ္သေဘာေပါက္မိသည္။ မလိုလားအပ္သည့္ အရည္အခ်င္းႏွင့္ စြမ္းရည္မ်ား ရွိေနသည့္ကေလးကို မျပဳမျပင္ မသြန္သင္ဘဲ လ်စ္လ်ဴ႐ႈထားမည္ဆိုပါက ဟင္းတမ်ိဳးစီကို ဒီအတိုင္းထားလွ်င္ သိုးတတ္သကဲ့သို႕ လူေလာကတြင္ လူရာမဝင္ႏိုင္ေတာ့ပဲ အပယ္ခံ လူညံ့၊ လူသြမ္းကေလးမ်ားျဖစ္ကာ မုခ် ပ်က္စီးေလေတာ့မည္။ ပတ္ဝန္းက်င္ကိုလည္း အေႏွာင့္အယွက္ေပးမည္။ သူ႕ကိုယ္သူလည္း ပ်က္စီးမည္။

ဟင္းေလးက်ိဳျခင္းသည္ စုေပါင္းနည္း၊ ဝိုင္းၾကီးခ်ဳပ္စနစ္ျဖင့္ ပုံသြန္းေပးျခင္းႏွင့္ တူေပသည္။ ေကာင္းသည့္ကေလးေရာ၊ ဆိုးသည့္ကေလးေရာ၊ ညံ့သည့္ကေလးပါ ေက်ာင္းဟူေသာ ေလာကတြင္ ထည့္ေမႊပုံသြန္း ျပဳျပင္ေပးရလွ်င္.....။
ေက်ာင္းတက္သံေခ်ာင္းေခါက္သံ ၾကားလိုက္ရသည္။
"တပည့္ေတာ္ကို ခြင့္ျပဳပါဦးဘုရား။ သံေခ်ာင္းေခါက္ျပီမို႕ ဟင္းေလးက်ိဳသြား။ အဲ... အဲ စာသင္သြားပါေတာ့မယ္ ဘုရား"
ဆရာမုန္းသည္ ဦးပဥၥင္းမ်ားကို ဝတ္ခ်ကန္ေတာ့ခဲ့၏။
ဦးပဥၥင္းမ်ား ျပဳံး၍ က်န္ရစ္ခဲ့ၾကသည္။

XXXXX

(၁၉၇၉ ခုႏွစ္ စာေပဗိမာန္စာမူဆုရ ဝတၴုဳတိုေပါင္းခ်ဳပ္ ပထမဆုရ စာေရးဆရာ ၾကဴရတနာ ေမာင္ျမၾကိဳင္၏ ဆရာမုန္း ဝတၴုဳတိုမ်ား စာအုပ္မွ ဝတၴုဳတိုမ်ားကို ႏွစ္သက္ေသာေၾကာင့္ ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္။)